KRET
(El Topo / The Mole)

scen. i reż. Alejandro Jodorowsky

Meksyk 1970; 125 min.

"SPAGETTI WESTERN Z ELEMENTAMI PRZEMOCY GRATIS"

"ALEJANDRO WIELKI.
Jedni mówili o Jodorowskim, że jest świętym i szaleńcem, inni obwołali hipisowską ikoną, a on założył teatr, któy inspirował Grotowskiego, kręci bluźniercze filmy i pisze popularne komiksy."
NEWSWEEK

"Skandalista nie uznający żadnych świętości, surrealista mieszający w filmach piękno plastyczne obrazów z ohydą, perwersją, wyuzdaniem i okrucieństwem.""
KINO

KRET to film o grzechu, korupcji i oświeceniu doznanym na pustyni. Trudny do zaklasyfikowania z powodu swojej gęstej symboliki, perwersji, okrucieństwa oraz obrazowego odmalowania korupcji, degradacji i deformacji. Ten alegoryczny western był ulubionym filmem Johna Lennona. Jak wspomina Jodorowski: John Lennon widział już wcześniej Kreta i był nim zachwycony. Słowa uznania z ust Lennona były dla filmu najlepszą rekomendacją: Kreta trzeba było obejrzeć. Jego pokazy przybrały charakter narkotycznego happeningu. Ludzie szli na film, by dostąpić psychicznej odmiany, duchowego wzbogacenia, albo przynajmniej coś przeżyć.

Film był wyświetlany w Nowym Jorku na nocnych seansach, gdyż surrealistyczna fantazja Jodorowskiego zawierała sceny, których mainstreamowa publiczność nie była w stanie znieść. Nawet obecnie na niektóre z nich (tortury, kastracja, poniżenie seksualne, gwałt, bezmyślne morderstwo) patrzy się z trudem…

Niektórzy recenzenci prasy alternatywnej obwołali "Kreta" jednym z najwybitniejszych filmów w historii kina. Natomiast ci z mainstreamu zarzucali dziełu przesadną przemoc i pretensjonalność, pisząc, że to niedorzeczny zlepek surrealistycznych obrazów, nie mający nic do powiedzenia, którego jedynym celem jest eksploatowanie kontrkultury. Pomimo tej miażdżącej krytyki, Kreta obejrzały tłumy i od tamtego czasu film ma status kultowego, przez wielu odczytywany jako rezultat narkotycznych wizji.

Film opowiada historię El Topo (Kreta, w tej roli Jodorowsky), bezimiennego włóczęgi i rewolwerowca. Mężczyzna wędruje przez pustynię wraz ze swoim synkiem, docierając w końcu do wsi, której mieszkańcy zostali wymordowani. W ramach zemsty pokonuje okrutnych i perwersyjnych bandytów terroryzujących okolicę. Ratuje z ich rąk kobietę, z którą wyrusza na misję pokonania czterech mistrzów rewolweru. By zasłużyć na jej miłość przechodzi pomyślnie serię prób. W efekcie zostaje jednak z niczym, wszystko o co walczył - ulotniło się. Znaleziony na pustyni przez klan kalek i karłów po wielu latach śpiączki odradza się jako święty głupiec...