TEZA
Reżyseria: Haile Gerima
MFF WENECJA 2008 - Nagroda Specjalna Jury, Nagroda za Najlepszy Scenariusz, Nagroda ‘CinemAvvenire'
Najnowsze dzieło wielkiego etiopskiego filmowca.
Chciałem pokazać w tym filmie afrykańską tożsamość kształtującą się po wyzwoleniu z kolonializmu.
Haile Gerima odzwierciedla w swych filmach nieporozumienia i zadrażnienia we współczesnej Etiopii, ukazując zderzenie marzeń i nadziei na lepsze jutro, z dramatyczną rzeczywistością, pełną rozczarowań i bólu.TEZA to wstrząsająca opowieść o najnowszej historii Etiopii, od upadku cesarstwa Haile Selassie, poprzez falę terroru komunistycznego, do rządów kapitalistycznych w afrykańskim wydaniu. Bohaterem filmu jest Anberber, lekarz, który po kilku latach spędzonych na studiach medycznych w Niemczech, pełen nadziei na lepsze życie, wraca do Etiopii. Niestety zastaje swój kraj pełen chaosu, nękany zamieszkami. Jego marzenie, by móc leczyć mieszkańców Etiopii zostało zniszczone przez juntę wojskową, która wykorzystuje naukowców do własnych, politycznych celów. W kraju panuje przemoc, przed którą nie można uciec. Anberber jest bezsilny wobec zaniku humanitaryzmu i wartości społecznych w swoim kraju.
Film nawiązuje do osobistych doświadczeń i wspomnień Haile Gerimy, w szczególności wątek czystek wśród etiopskich intelektualistów. Najbardziej wstrząsające sceny mają miejsce w latach 80., kiedy odbywały się procesy pokazowe i egzekucje podczas reżimu Haile Mengistu, który objął władzę w 1974 roku po obaleniu cesarstwa Haile Selassie.
Haile Gerima to niezależny filmowiec, który ze sztuką związany jest od najmłodszych lat. Jako młody chłopak występował w trupie teatralnej swojego ojca - dramatopisarza i aktora. Jeździł po całym kraju wystawiając swoje oryginalne sztuki, które zawsze zakorzenione były w kulturze Etiopii.
Swą przyszłość zawodową Gerima wiązał z teatrem. W wieku 21 lat wyjechał do USA, gdzie uczył się sztuki aktorskiej w Goodman School of Drama w Chicago. Potem jednak odkrył potęgę kina i przeniósł się na studia do Los Angeles (UCLA). Dzięki filmom mógł wyrazić swoje poglądy. Koniec lat 60., społeczne protesty i rewolucyjne nastroje wśród afro-amerykańskiej społeczności USA były wyzwaniem dla młodych filmowców, którzy swoją edukację budowali na społecznych związkach. Haile Gerima właśnie wtedy zainteresował się świadomością afrykańskiego społeczeństwa na poziomie społecznym, politycznym i historycznym, wtedy też zaczęła się jego przygoda z filmem eksperymentalnym.
Haile Gerima na stałe mieszka w USA. Od 1975 roku wykłada sztukę filmową na uniwersytecie Howarda w Waszyngtonie. Oprócz prac nad filmami o Afryce i Diasporze, pracy na uniwersytecie, prowadzi także warsztaty alternatywnej reżyserii i scenopisarstwa, nie tylko w Stanach. Warsztaty prowadził również w Południowej Afryce, a w roku 1995 został zgłoszony do Brytyjskiego Instytutu Filmowego. Chętnie dzieli się swoją wiedzą z młodymi filmowcami, podkreślając, że twórca filmowy musi być zaangażowany w nieustający proces pracy nad sobą, a jednocześnie musi uczyć się od społeczności, której służy.
Haile Gerima odnosi sukcesy jako producent i reżyser od ponad 30 lat i jest uznawany za jednego z ważnych, wpływowych i przekonujących "twórców-outsiderów" światowej kinematografii.
|