XXY
Reż. Lucía Puenzo Argentyna | 2007 | 91'
MFF Cannes 2007 - Wielka Nagroda Tygodnia Krytyki
"Wspaniały film o niejednoznacznej seksualności"
/.../rewelacyjny debiut z Argentyny o hermafrodycie, żuku i żółwiach."
"W mocnym, formalnie oszczędnym, a jednocześnie nonszalancko młodzieńczym XXY, młoda reżyserka Lucia Puenzo nie szokuje, nie analizuje na siłę, ale przygląda się młodości. Pięknej i okrutnej, uczuciowo i seksualnie niepewnej, szukającej o sobie prawdy, która często wymyka się kulturowym wzorcom." "Znakomity film XXY Lucii Puenzo to /.../ intrygujący film o kłopotach z tożsamością seksualną. Kino coraz odważniej pokazuje regiony, które do niedawna pozostawały tabu"
"Ona, czyli on. /.../tam gdzie do głosu dochodzą uczucia, pierwszorzędne cechy płciowe przestają mieć znaczenie pierwszorzędne./.../ Obraz argentyńskiej reżyserki zastawia na nas pułapkę. Opowieść o dwupłciowym dziwolągu staje się filmem o naszej ciekawości."
"Reżyserka XXY jest świadoma całej palety niebezpiecznych, bo zahaczających o kulturowe tabu, religię, teorię gender i psychoanalizę, złożonych kwestii. Na tym polega siła oraz wartość jej prowokacji."
"/.../ każdy z nas musi być chłopcem albo dziewczyną. Rodzaj określa się tuż po urodzeniu na podstawie przydzielonych nam przez naturę genitaliów. Cóż jednak, kiedy natura w swojej hojności postanowi obdarzyć nas cechami obu płci?"
"XXY" opowiada o hermafrodytyzmie. Bohaterka/em jest 15 letnia/i Alex, która/y w wyniku anormalnego zespołu chromosomów jest zarówno chłopcem, jak i dziewczyną. Film opowiada o jej/jego pierwszych seksualnych doświadczeniach oraz problemach, które będą miały wpływ na życie jej/jego samej/ego, jak i jej/ego rodziny. Alex musi podjąć decyzję czy przez resztę życia chce być kobietą, czy mężczyzną...
Już od pierwszego spojrzenia widz czuje, że Alex kryje w sobie tajemnicę. Tuż po jej/jego narodzinach, rodzice postanowili opuścić Buenos Aires i przenieść się do Urugwaju, do położonego na wydmach drewnianego domu. Para znajomych z Buenos Aires, wraz z 16-letnim synem Álvaro, przyjeżdża do nich w odwiedziny. Ojciec Álvaro jest chirurgiem plastycznym, który przyjmuje zaproszenie tylko dlatego, że jako lekarz martwi się o zdrowie Alex. Nieuniknione wzajemne przyciąganie się nastolatków, zmusza rodziców do stawienia czoła największym lękom... Całe miasto zaczyna plotkować, a Alex uchodzi w oczach innych za dziwoląga. Zainteresowanie jej osobą przez obcych ludzi staje się niebezpieczne.
Trudny temat w filmie potraktowany jest bardzo subtelnie. Reżyserka nie osądza postaw bohaterów, chociaż wyraźnie daje do zrozumienia, że chciałaby, by ludzie mieli wolność wyboru w tolerancyjnym i pełnym zrozumienia środowisku. "Większość ludzi nie zdaje sobie sprawy, że część dzieci rodzi się ze schorzeniem znanym jako niejednoznaczność tożsamości płciowej. "Nie ma nic gorszego niż bać się własnego ciała" - powiedział mi to chłopiec, któremu udało się przejść przez proces "normalizacji". Dorastał on z chirurgicznymi bliznami na ciele. Kastracja i strach przed niejednoznacznością tożsamości płciowej staje się metaforą wszystkich amputacji, które są wynikiem strachu przed byciem innym". Lucía Puenzo "XXY" w argentyńskich kinach okazał się sukcesem u widzów i krytyków, gromadząc przed ekranami ponad 200 tysięcy widzów.
RECENZJA: Obraz Puenzo na pewno ma wiele wspólnego ze standardowym przedstawieniem konfliktu dziecko-rodzic, ale wrażliwe podejście do delikatnego tematu sprawia, że film zapada w pamięć. /.../ Nastoletnia Alex (Ines Efron) przenosi się wraz z rodzicami z Argentyny do Urugwaju. Pomimo zwiastującego problematykę tytułu, nie od razu poznajemy przyczynę przeprowadzki i wyraźnego wyobcowania Alex, która/który okazuje się hermafrodytą. Wchodząc w wiek dojrzewania, Alex musi zdecydować o swojej przyszłości. Jednak podjęcie decyzji komplikuje przybycie przyjaciół rodziny: chirurga plastycznego Ramiro (German Palacios), Eriki (Carolina Pelereti ) i ich syna Alvaro (Martin Piroyanski). Ledwie przyjeżdżają, Alex od razu proponuje Alvaro seks. W międzyczasie rozwala nos miejscowemu chłopakowi o imieniu Vando (Luciano Nobile), który robi niestosowne uwagi na temat jej płci. /.../ Wszystko pokazane jest bez zbytecznych stylizacyjnych cudów - długie ujęcia w prawdziwym stylu nowego argentyńskiego kina: nastrojowe kadry - plaża, wiatr oraz nieliczne, ale pełne emocji, dialogi (jesteśmy świadkami zaledwie kilku intymnych rozmów). Technicznie najlepsza jest długa nocna scena na plaży, podczas której Alex, Alvaro i Vando przez parę minut po prostu siedzą pogrążeni w ciszy, ciężkiej od niedających się wyrazić uczuć. Film ukazuje przepaść między światem dorosłych z ich małostkową rywalizacją, a dzieciakami odkrywającymi swoją seksualność /.../. Aktorzy zagrali znakomicie; szczególnie Efron i Piroyanski, wykorzystując subtelności scenariusza, trzymają nas w napięciu, w miarę jak toczy się ich gra w kotka i myszkę, a ich przyjaźń dojrzewa. Ani przez chwilę nie wątpimy w dwuznaczną seksualność bohaterki Efron, zaś Piroyanski budzi wiele współczucia. Darin w roli ojca, który chce jak najlepiej dla swojego dziecka, ale nie bardzo może uporać się z prawdą o Alex, jest swoiście niepokojący. Bierze na siebie jeden z głównych tematów filmu, rzucającego krytyczne światło na deklaracje rodziców, którzy twierdzą, że mają na uwadze przede wszystkim dobro swojego dziecka, podczas gdy z hipokryzją kontrolują jego życie seksualne zgodnie z własnymi lękami i uprzedzeniami. /.../
LUCÍA PUENZO (reżyserka)
H E R M A F R O D Y T Y Z M Rodzice hermafrodyty powinni zwrócić się o pomoc lekarską i równolegle wsparcie psychologiczne dla swojego dziecka, by w określonej przyszłości zdołało ono wybrać i utrzymać konkretną tożsamość płciową. Problem akceptacji płci u hermafrodytów niekiedy występuje w okresie pokwitania i późniejszym, po wcześniejszym przeprowadzeniu rutynowych procedur psychologiczno-medycznych (feminizacja bądź maskulinizacja) w dzieciństwie. Niestety jak do tej pory nie udało się wypracować skutecznej metody pozwalającej uniknąć tego typu pomyłek, pomimo -, że nauka jest w stanie z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć kierunek identyfikacji płciowej u ludzi dotkniętych hermafrodytyzmem.
H E R M A F R O D Y T A |